Bel Agnes van Brussel: 06 209 63 489     


 



Luitgard Schultz exposeert als eerste op de nieuwe ‘Zutphense Galerij’ van Kunsthuis Dat Bolwerck. Op deze plek in het koetshuis exposeren kunstenaars uit de regio Zutphen recent werk naast de tentoonstelling in de benedenzalen. 

Wie binnen komt in de hal van Dat Bolwerck maakt al direct kennis met haar werk.  Daar hangt een van haar lampen, van doorschijnend papier. De naam lamp past eigenlijk niet. Schultz maakt lichtsculpturen in allerlei gedaanten, staand, liggend, zwevend, dansend. Vaak maakt ze deze lichtsculpturen in opdracht, voor een specifieke ruimte in nauw overleg met de opdrachtgever. 

Ze houdt van het ambacht, maar vindt gelukkig ook nog tijd voor vrij tweedimensionaal werk. De natuur is haar grote inspiratiebron, maar dan vooral het rauwe, wilde en vergankelijke van de natuur. Ze is geboren aan de voet van de alpen en toonde dat vorig jaar met het maken van reusachtige berglandschappen op de zolder van dat Bolwerck, Dit jaar maakte ze vooral klein werk, geïnspireerd door het blad van de Hosta.  Ze onderzocht hoe het Hostablad aan het eind van het seizoen verschrompelt en allerlei kronkels en vormen aanneemt. Het is bijzonder dat je in haar weergave van het verschrompelde Hostablad ook iets terugziet van haar lichtsculpturen.

Expositie tot 3 november in Dat Bolwerck, www.datbolwerck.nl

Menig Zutphenaar maakt graag een fietstochtje over het nieuwe pad op de oude dijk in Cortenoever. Het pad voert langs de achterzijde van kasteel Reuversweerd dat volledig in de steigers staat. Er wordt hard gewerkt aan het zwaar verwaarloosde huis en het verwilderde park er omheen.

Gepubliceerd in Zutphense Pracht

Wijlen mijn buurman, Hendrik Engbers, sprak altijd met weemoed over Reuversweerd. De verwaarlozing van het kasteel deed hem pijn. Als 16-jarige begon hij zijn loopbaan als landarbeider op het kasteel in dienst van Baron van Sytzama. Zijn ogen glansden als hij erover sprak. “Het park om het huis was zo prachtig!” Dat was mede aan hem te danken. Hij hield van het zware tuinwerk, dat hij met zijn maat, Frits Huurnink, verrichtte. Als de baron en de barones uit rijden gingen in een koets met paarden, namen ze hun pet af. Voor de oorlog was Reuversweerd een befaamd hengstendepot en stoeterij. Mijn buurman schatte het aantal paarden op gemiddeld tachtig. Soms werd er een parade gehouden, waarbij een deftig gezelschap van de baron uitleg kreeg over elk paard.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Kasteel Reuversweerd door de Duitsers gevorderd en in gebruik genomen als radiostation. Ook in mijn eigen boerderijtje, dat vroeger een dienstwoning was voor Reuversweerd, zaten Duitsers. Bij het afstomen van een laagje behang vonden we in 1985 hakenkruisen op de muur.
Aan het einde van de oorlog werd er rondom het kasteel zwaar gevochten. Reuversweerd werd door de Canadezen vanaf de andere kant van de rivier beschoten. Veel omliggende boerderijen gingen in vlammen op. Het kasteel bleef stoer overeind, maar aan de achtergevel waren de granaatinslagen tot voor kort goed te zien. Nu staan er steigers om het huis en wordt er hard gewerkt om de buitenkant van Reuversweerd weer terug te brengen in zijn oude glorie. Het huis is sinds de oorlog niet meer als woonhuis gebruikt en de schade aan het huis werd niet of nauwelijks gerepareerd. Misschien lag er een doem op door de Duitse bezetting en het tragisch lot dat de baron J.G.W.H van Sytzama trof. Kort voor het einde van de oorlog werd hij met zeven andere verzetsstrijders door Nederlandse SS’ers gefusilleerd.
De boerderij naast het kasteel bleef wel in gebruik van de familie en was tot voor kort een melkveehouderij. Mijn buurman bleef de familie trouw en hielp graag mee met de jacht rond het kasteel. De oude feodale sfeer herleefde weer even als Engbers op de trekker achter de jagers aanreed met een speciale aanhangwagen. Op de kar zat een rek waar de geschoten hazen aan hingen en ook een rekje waar de glaasjes jenever na consumptie in achter bleven. Als de jacht was beëindigd gingen de heren naar de orangerie voor de borrel en soep. Daar had Engbers niks te zoeken.

Tot vorig jaar leek Kasteel Reuversweerd op een grauw spookhuis. Er waren ooit wel plannen om er appartementen in te bouwen, maar de vergunning werd geweigerd vanwege de nabijheid van het boerenbedrijf en de bijbehorende stankcirkel. In 2013 startte het project Ruimte voor de Rivier en kwam het kasteel en de boerderij buitendijks te liggen. Aanvankelijk vreesde menig bewoner van Cortenoever voor afbraak van het kasteel, maar het pakte anders uit. Het melkveebedrijf naast het kasteel moest stoppen omdat de oorspronkelijke dijk deels werd afgegraven en bij hoog water de koeien niet snel genoeg in veiligheid gebracht konden worden. Daarmee kwamen er nieuwe mogelijkheden voor de bestemming van Reuversweerd. Er kwam een nieuwe eigenaar, Fred Janssen uit Oeken, directeur van een landmeetbedrijf. Hij onderkende de kwaliteit en schoonheid van Reuversweerd en viel voor de serene rust van het huis en het omringend landschap. Janssen heeft geen haast. Hij neemt de tijd en omringt zich met deskundigen, die hem adviseren op het gebied van bouwhistorie, interieuronderzoek, flora en fauna. Ook over het beperken van het energieverbruik in een monument laat hij zich adviseren. Niet alleen de huizen ook het park zou volgens hem de status van monument moeten krijgen. Aan de hand van oude landkaarten en foto’s heeft hij de structuur alweer terug laten brengen. Wijlen mijn buurman zou er helemaal blij van zijn geworden. Fred Janssen is dagelijks op het landgoed aanwezig en ervaart het enthousiasme van de betrokken deskundigen. Hij geniet van de plek en de dagelijkse ontdekkingen in en om het huis. “Ik ben steeds weer verbaasd over de kwaliteit van het gebouw. Tachtig jaar is het houtwerk verwaarloosd en kijk: Een keer schuren en de kozijnen zijn klaar voor een verfbeurt. Mijn plannen zijn ideëel van aard, maar nog niet concreet. Voorlopig zijn we tot 2022 bezig met restauratie.”



Rijksmonument
Kasteel Reuversweerd en de boerderij ernaast zijn beiden rijksmonument in het buurtschap Cortenoever van de gemeente Brummen. De monumenten liggen op 17 ha grond. Het huis is in 1830 gebouwd in empirestijl en was oorspronkelijk in bezit van de familie Colenbrander. Door het huwelijk van Henriette Engbertina Colenbrander met baron M.P.D. van Sytzama ging de eigendom over op de familie van Sytzama. In 1921 werd het landhuis uitgebreid waardoor een L-vormige plattegrond ontstond. Ondanks schade van de oorlog en schade door verwaarlozing heeft het huis een rijk interieur met veel bijzonderheden. Er zijn fraai gedecoreerde stucplafonds, marmeren schouwen, parketvloeren, luxe behang uit de bouwperiode, lambriseringen en muurlijsten. Bijzonder zijn ook de houten schuifluiken voor de hoge ramen, die een fantastisch uitzicht bieden over het IJssellandschap en de Veluwezoom. De nieuwe eigenaar, Fred Janssen, wil het kasteel en het omliggend park zoveel mogelijk in de oorspronkelijke staat restaureren.



Erfgoedwerkplaats
Op kasteel Reuversweerd is een erfgoedwerkplaats ingericht voor leerlingen van de restauratieopleiding van het Gelders Restauratie Centrum.
Bovendien is er een samenwerkingsafspraak met de TU Delft. Het doel van de erfgoedwerkplaats is om studenten, professionals en monumenteneigenaren het restauratieproces te laten ervaren. De opgedane kennis is voor de toekomst van de restauratiebranche van veel waarde. Afgelopen zomer kregen vijf nieuwe timmerlieden, een metselaar en een leidekker hun diploma uitgereikt op het kasteel.
gepubliceerd in het december/ januari nummer van Zutphen Bruist

Zutphen is een stad vol fraaie monumenten. Elke maand kiest Zutphen Bruist samen met het monumentenblad Zutphense Pracht een monument van de maand

Oude Wand 43/Armenhage 1

Als etser Wim van der Meij uit het raam van zijn atelier aan de Armenhage 1 kijkt, ziet hij een harnas op een stuk stadsmuur. Het harnas lijkt een verwijzing naar zijn werk. Etsen werd ooit bedacht door wapensmeden. Ze lieten bijenwas op het harnas uitharden, tekenden daar met een scherp voorwerp in en goten er azijnzuur over. Op de plekken waar de waslaag was weggekrast, vrat het zuur zich in het metaal: de etsplaat was geboren! "Het is een zeer tijdrovende techniek," vertelt Van der Meij. Hij maakt zo'n acht tot twaalf etsplaten per jaar. Tussendoor maakt hij veel potlood- en pentekeningen. Ook in opdracht voor mensen die een afbeelding van hun huis willen.

Het pand tussen de Armenhage en de Oudewand met een dubbel adres is voor hem een bron van inspiratie. Voor het dubbele adres is een historische verklaring. De plek waar omstreeks 1820 het huidige pand werd gebouwd, maakte ooit deel uit van het driehoekige terrein van het Oude Convent (Adamanshuis of Agnietenconvent). Het convent, dat stamde uit 1340, werd in 1582 opgeheven omdat er nog maar twee bewoonsters waren. In de punt van het terrein, waar de Oudewand en de Armenhage bij elkaar komen, staat nog het beitelhuisje (zo genoemd vanwege de vorm), dat al in 1516 wordt genoemd. Maar behalve het beitelhuisje was iets verderop nog een armenhuisje, precies op de plek waar nu Van der Meij zijn woning en atelier heeft. Het armenhuisje werd in 1820 opgenomen in een nieuw huis. Van de Meij kwam daar achter tijdens opknapwerkzaamheden. De geschiedenis maakt de woning van Van der Meij tot een huis van verrassingen. Het begint er al mee dat het pand qua plattegrond doet denken aan een parallellogram. Daardoor kan de zon op hetzelfde moment door zowel de ramen aan de voorkant (Oudewand) als aan de achterkant (Armenhage) schijnen. De keuken kijkt uit over de Armenhage en een deel van de oude stadsmuur en deed oorspronkelijk dienst als paardenstal. In het atelier op de eerste verdieping zorgen hoge schuiframen voor veel licht. Daar staat de drukpers en de werktafel, waar al die fraaie prenten van Zutphen (maar ook Amsterdam) tot stand komen.

Tekst en foto's: Johan Bosveld en
Verhalen vangen in Cortenoever


Met een mythische zonnekar (een aardappelrooimachine met zeilen erop en een zonnepaneel)) rijdt Cornelis onhoorbaar door de weilanden langs de IJssel in Cortenoever.  Hij vangt en bewaart verhalen op sterk water. Het zijn verhalen die dreigen te verdwijnen, omdat het landschap drastisch verandert.

Lees meer


"Mijn voeten bungelen in het zwembad terwijl ik dit schrijf". Zo begint Esther Jacobs (44)haar Handboek voor wereldburgers. Ze is niet de enige die de grijze luchten, de files en de stress ontvlucht. Jacobs laat zien dat het mogelijk is een inkomen te verwerven op willekeurig welk zonnig eiland.

Lees meer

Een Leidse familie in de vorige eeuw

09

Lees meer

Kasteel Reuversweerd weer een kloppend hart in Cortenoever

Menig Zutphenaar maakt graag een fietstochtje over het nieuwe pad op de oude dijk in Cortenoever. Het pad voert langs de achterzijde van kasteel Reuversweerd dat volledig in de steigers staat. Er

Lees meer

De laatste brownie

De derde woensdag van de maand is de leesclubavond. Deze keer thuis bij Marjan. Het huis ruikt heerlijk naar de versgebakken brownies, waar Marjan beroemd om is. Niet zomaar uit een pakje, maar met

Lees meer

© Agnes van Brussel 2021  |  Website door Buro Zutphen